بیاعتمادی به بازار سرمایه بالا گرفت
قهر پول از بورس
افت نمادهای دلاری و ریالی حکایت از فشار کنترلی بر بازار دارد، هرچند برخی نمایندگان مجلس امیدوار به بسته حمایتی برنامه هفتم هستند و تحلیلگران هم چشم به روند تکنیکال و اثر گزارشهای ۶ ماهه دوختهاند.
در چند سال گذشته همواره در آبان ماه آغاز نرم و آهسته حرکت بازار شروع شده، از این رو با توجه به اینکه برخی معتقدند همیشه در چهار ماه انتهای سال مسیر رشد دلار هموارتر بوده و این عاملی برای رشد بازار است، احتمالا بازار بعد از کفسازی روند صعودی خود را آغاز خواهد کرد.
اما در موقعیت کنونی مؤلفههای ارزندگی و شرایط خوب بنیادی را باید نشان دهند. اولین و مهمترین آن شایدP/Ettm تاریخی و میانگین است که گزارشها حکایت از این دارد که این عدد به زیر ۷ رسیده و هر بار در چنین موقعیتی قرار داشته، بازار رفتار متفاوتی در پیش گرفته و جو مثبت شده است. البته در حال حاضرP/E آتی بسیاری از نمادها به زیر۶ و حتی در دامنه ۴ قرار گرفته که میتواند انگیزه قوی برای کفسازی و حرکت بعدی بازار شود.
فروش سهام ادامه دارد
حسن کاظمزاده، تحلیلگر مالی با اشاره به اینکه گروهی از معاملهگران در بورس که اتفاقا به صورت مداوم هم درگیر بازار هستند تمایل به معاملات بسیار سریع دارند، گفت: این گروه در چند روز اخیر به هوای گزارشهای عملکردی 6 ماهه اقدام به خرید برخی نمادها کرده بودند و با این نتیجهگیری که گزارشها نتوانسته روند صعودی قوی ایجاد کند، سهمهایی که خریده بودند را به فروش رساندند. به همین دلیل فروش سهام با سرعت بالایی ادامه یافته است.
وی با بیان اینکه شایعهای در مورد ابلاغ نرخ تسعیر ارز جدید به بانکها ظرف چند روز آتی موجب توجه به گروه بانکی شد، گفت: قاعدتا زمانی که نرخ ارز بسیاری از بازارها به ۳۷ هزار تومان برای هر دلار رسیده، دیر یا زود نرخ تسعیر ارز داراییها و بدهیهای بانکها نیز به این نرخ نزدیک خواهد شد. اگر در مقطع کنونی این اتفاق بیفتد، میتواند تحرکی در بانکهایی با تراز مثبت ارزی ایجاد کند.
کاظم زاده همچنین با بیان اینکه علیرغم پیشنهاد کارگروه خودرو مرکز ملی رقابت، به تداوم در قیمتگذاری خودرو ادامه خواهد داد، گفت: البته باز هم برای اینکه کمی افکار عمومی را ساکت کند، صحبت از اصلاح فرمول قیمتگذاری کرده است، به نحوی که شرکتهای تولیدی دچار مشکل نشوند.
امید نجات بازار واقعی است؟
امید بسیاری از سهامداران برای نجات بازار به واسطه گزارشها کمتر شده، اما برخی تحلیلگران معتقدند که گزارشها بستر مناسبی از ثبات و کفسازی قیمتها را رقم زده و فضای منطقی را برای رشد در ماههای آتی به وجود میآورد. اما دو عامل برای رشد بورس نیاز است؛ اول اعتماد و عامل دوم امید است که یک پروسه زمانبر است که لازمه آن قطعاً پرهیز از تصمیمات و رویدادهای غیرمنطقی است.
بعد از اعتماد، انگیزه و امید نیاز است تا بازار حرکت کند که گزارشها میتواند یکی از انگیزههای این حرکت باشد. عوامل دیگری مانند خبرهای خوب اقتصادی، اخبار خوب از صنایع پیشرو نظیر بانک و خودرو، تجدید بازی، خبرهای دلاری، تحولات مثبت سیاسی و بازارهای جهانی و مواردی از این دست است.
خروج سرمایه از بورس
علی اکبر نیکواقبال، کارشناس اقتصادی در گفتوگو با بازار ضمن اشاره به اینکه جریان پول به واسطه عدم اعتماد از بازار قهر کرده است، گفت: باید زمینهسازی برای برگشت این جریان پول و برگشت اعتماد فراهم شود تا گزارشها بتوانند رنجهای مثبت ایجاد کرده و فضا را به سمت بهبود پیش ببرند.
وی با بیان اینکه آشفتگی در بازارها و عدم جذابیت بازدهی بورس در مقابل تورم اقتصادی منجر به خروج سرمایه از بورس شده است، گفت: با وجود اینکه افزایش نقدینگی همچنان بالا است، در صورتی که مسیری برای مدیریت این پول ها وجود نداشته باشد، میتواند مشکلاتی برای بازارها به وجود بیاورد.
نیکواقبال معتقد است: گزارشهای مالی شرکتها در صورتی میتواند سیگنال مثبتی برای بورس باشد که تهدیدهای آنی تغییر مقررات برای حاشیه سود شرکتها وجود نداشته باشد.
بسته حمایتی برای بورس قابل اتکا است؟
مقایسه جریان سود خالص در دوره فعلی با دوره مشابه قبل، نشان میدهد که رشد نزدیک به ۷۰ درصدی سودهای خالص شرکت-ها را شاهد هستیم و این موضوع به زودی خود را در قیمت سهم نیز نشان میدهد و در آخر عامل سوم ارزش دلاری بازار است که به سال ۹۸ پرتاب شده و یک فاجعه برای دارایی سهامداران است.
در مقایسه با سایر بازارها بازار سرمایه حکایت از این دارد که در سال ۹۹ یا ابتدای سال ۱۴۰۲ روند شتابانی در صعود صورت گرفت، اما نمادهای دلاری و ریالی به سرعت این صعود را پس دادند و بقیه بازارها چنین چیزی را نداشته، نه تنها صعود متوقف نشد، بلکه پلههای بعدی رشد را نیز فراهم کرد، این موضوع حکایت از فشار کنترلی دولت بر بازار دارد.
در این بین برخی نمایندگان مجلس امیدوار به بسته حمایتی برنامه هفتم توسعه هستند. به طوری که محمدحسن آصفری، نماینده مجلس شورای اسلامی به بازار اعلام کرد: در بسته حمایتی که دولت برای بورس دیده این امیدواری را به وجود آورده که زیان سهامداران جبران شود، اما حالا باید دید که در اجرا دولت چقدر به آن پایبند خواهد بود.
از طرف دیگر تحلیلگران هم چشم به روند تکنیکال و اثر گزارشهای 6 ماهه دوخته اند. همچنین باید توجه داشت که سیاستهای دولت در نرخ خوراک گاز و برق و انرژی بود که خود را در گزارش شرکتهای پتروشیمی نشان داده، باعث افت جدی حاشیه سود و حتی زیانهای عملیاتی برخی شرکتها شدند.