تولید فولاد آلیاژی در حاشیه
تولید فولاد آلیاژی در کشور می‌تواند ارزش افزوده بیشتری به محصولات داده و ارزآوری بیشتری هم داشته باشد؛ به شرطی که این محصولات به صورت واقع‌گرایانه در ایران تولید شود.
در بخش تولید فولاد از جمله محصولاتی است که دارای ارزش افزوده فراوان بوده و می‌تواند از نظر اقتصادی برای کشورمان به صرفه باشد، تولید فولادهای آلیاژی یا صنعتی که در دنیا جایگاه ویژه‌ای را به خودش اختصاص داده است. اما مسئله‌ای که در ایران وجود دارد، این است که طی سال‌های گذشته بیش از آنکه تولید محصولات فولادی با ارزش افزوده بالا افزایش یابد، به افزایش میزان تولید در صنایع بالادستی اهمیت داده شده است. یعنی در بسیاری از مواد در صنایع بالادستی حتی مازاد تولید بسیار زیادی وجود داشته است، ولی در بخش پایین‌دستی فولاد و فولادهای صنعتی کمتر کار شده است.
در حالی که فولاد صنعتی و آلیاژی بیش از محصولات دیگر می‌تواند در بخش صادرات ارزآوری داشته و سود بیشتری را نصیب تولیدکنندگان کنند و اقتصاد کشور را بهبود بخشد، ولی هنوز روی این بخش از محصولات کار زیادی انجام نگرفته است. البته توجه به این نکته هم از اهمیت فراوانی برخوردار است که برای تولید فولادهای صنعتی باید واقع‌گرایانه و به دور از رویاپردازی انجام شود تا مانند سایر بخش‌های فولادی سرمایه‌های فراوانی برای مازاد تولید صرف نشود.
صنایع پایین‌دستی فولاد خیلی پیشرفت نکرده‌اند
بهرام شکوری، رئیس کمیسیون معادن و صنایع معدنی در گفت‌وگو با بازار بیان کرد: در حال حاضر فولاد آلیاژی توسط برخی شرکت‌ها تولید می‌شود، ولی هنوز مثل صنایع فولادی دیگر خیلی رونق پیدا نکرده است.
وی افزود: تاکنون بر روی محصولات فولاد آلیاژی کارهای زیادی صورت نگرفته است، البته در زنجیره فولاد در قسمت‌هایی هم فولاد آلیاژی تولید می‌شود، اما هنوز میزان تولید این محصول مانند محصولات فولادی دیگر افزایش نیافته است.
شکوری تاکید کرد: هرچقدر که کارخانه‌های فولادی بیشتر سمت تولید محصولات فولاد آلیاژی بروند، به همان نسبت ارزش افزوده بیشتری می‌توان کسب کرد.
رئیس کمیسیون معادن و صنایع معدنی تصریح کرد: حتی در ارتباط با بخش معدن مواد مانند: فرو آهن، فرومنگنز و موارد این چنینی هم می‌تواند درآمدهای زیادی را برای بخش معادن و تولیدکنندگان محصولان معدنی در بر داشته باشد.
این عضو اتاق بازرگانی خاطرنشان کرد: دولت باید اشتیاق بیشتری را برای بخش‌های درآمدزا در کشور ایجاد کند، تا صاحبان سرمایه سمت این قبیل موارد بروند و در این مسیرها سرمایه‌گذاری کنند. زیرا هم می‌توانند درآمدزایی بیشتری را برای کشور ایجاد کنند و هم اشتغال‌زایی خوبی در بر داشته باشد.
وی درخصوص اینکه به چه علتی هنوز در زمینه فولاد آلیاژی پیشرفت‌های خوبی نداشته‌ایم، بیان کرد: این مسئله به خاطر ظرفیت‌هایی بوده که در فولاد وجود داشته است، بیشتر تولیدکنندگان به دنبال این بوده‌اند که ۵۵ میلیون تن فولاد را تا سال ۱۴۰۴ تولید کنند و به این چشم‌انداز برسند. برای همین در بخش فولادهای صنعتی کار کمتری صورت پذیرفته است.
شکوری افزود: در حال حاضربیشتر سرمایه‌گذاری‌ها در بخش فولاد به این صورت انجام می‌گیرد، ولی در ادامه زنجیره فولاد سرمایه‌گذاری‌ها به تناسب بیشتر نشده است. برای همین می‌بینیم که ما سهم بیشتری از فولاد تولیدی کشور صادر را می‌کنیم. درنتیجه صنایع پایین دستی فولاد خیلی پیشرفت نکرده است.
وی تاکید کرد: البته این مسئله در مورد سایر مواد معدنی موجود در کشور هم صادق است. برای همین این مسئله طبیعتا در فولاد هم وجود دارد و بیشترین تولید در خود فولاد صورت می‌گیرد، نه محصولات پایین‌دستی که شاید هم امری طبیعی باشد. ولی اگر شرکت‌ها بتوانند سمت تولید فولادهای آلیاژی بروند، طبیعتا می‌توانند سود بیشتری هم نصیب خود و کشور کنند.
این عضو اتاق بازرگانی تصریح کرد: هرچه شرکت‌ها جلوتر بروند، طبیعتا تکنولوژی‌ها پیشرفته‌تر می‌شوند، زیرا دسترسی به تکنولوژی با توجه به تحریم‌هایی که در کشور وجود دارد، مشکلات خاصی ایجاد کرده است.
صادرات فولادهای صنعتی، نیازمند ارتباطات
در این رابطه بهادر احرامیان، مدیر عامل فولاد یزد بیان کرد: در مورد فولادهای با ارزش افزوده مثل فولادهای آلیاژی و صنعتی، در مقطعی که در حال حاضر در کشور قرار گرفته‌ایم، نیازمند این هستیم که واقع‌گرا باشیم و با دید واقع بینانه‌تری سمت فولادهای آلیاژی برویم.
وی افزود: باید دورنمای واقعیت‌های موجود را در زمینه فولادهای صنعتی در نظر داشته باشیم. یعنی به چیزهایی بیندیشیم که برای ما دست یافتنی‌تر است و آنها را از موارد رویاپردازانه جدا کنیم.
احرامیان خاطرنشان کرد: در حال حاضر کشور چین، یک میلیارد تن فولاد تولید می‌کند و تمامی‌فولادها را مصرف می‌کند، با این حال این کشور همچنان نیازمند واردات فولاد است و سالانه حدود ۵۰ میلیون تن فولاد در گریدهای مختلف وارد می‌کند.
وی تاکید کرد: در مسئله فولادهای صنعتی فقط بحث تکنولوژی فولاد مطرح نیست، بلکه بحث دانش فن‌آوری هم اهمیت دارد. دانش فنی هم فقط برای تولید محصولات نیست، بلکه این موضوع هم مهم است که محصولی که دارد تولید می‌شود با چه درصدی ریجکت می‌شود. زیرا باید این نوع تولیدات صرفه اقتصادی هم داشته باشد.
احرامیان گفت: برای همین مسئله است که حتی کشوری مثل چین هم که خودش همه چیز تولید می‌کند، ترجیح می‌دهد یکسری از محصولات را از سایر کشورها وارد کند، زیرا در این صورت صرفه اقتصادی بیشتری برایشان دارد.
مدیرعامل فولاد یزد اظهار کرد: برای تولید فولادهای صنعتی، به خصوص برای صادر کردن، باید ارتباط بسیار زیادی با دنیا وجود داشته باشیم. در فولادهای ساختمانی حدود ۱۱ میلیون صادرات داشته‌ایم، ولی در دنیا بسیاری از کشورها واردات از ایران را به نام دیگری بیان می‌کنند.
وی تاکید کرد: ولی در فولادهای صنعتی اصلا شرایط مثل فولاد ساختمانی نیست، چون همه چیز بین خریدار و فروشنده باید شفاف‌سازی شود. درنتیجه باید بین فروشنده و خریدار ارتباط مستمری وجود داشته باشد و معامله محصولات فولادی صنعتی و آلیاژی به روشنی و شفافی انجام گیرد. درواقع تولیدکننده باید تمام نیازهای مصرف‌کننده را شناسایی کند و اطلاعات کافی از نوع مصرف آنها داشته باشد.
احرامیان ادامه داد: درواقع در بحث فولادهای آلیاژی فقط مسئله مبادله کالا وجود ندارد، بلکه بحث خدمات هم اهمیت دارد که باید مورد توجه قرار گیرد. یعنی علاوه بر اینکه اصل محصول در اختیار خریدار قرار می‌گیرد، خدمات هم باید به همراهش ارائه شود و همین مسئله باعث تفاوت قیمت فولادهای صنعتی با فولادهای دیگر است.
او تصریح کرد: در ایران بخش زیادی از سرمایه‌ها برای ایجاد اضافه ظرفیت هدر شد، در حالی که اگر مسیر توسعه را در پیش می‌گرفتیم شرایط ما در حال حاضر خیلی بهتر بود. برخی محصولات در ایران تولید می‌شود و برای این تولیدات هم هزینه‌های زیادی مصرف می‌شود، در حالی که نیاز واقعی بازار خیلی کمتر از میزان تولید است.
مدیر عامل فولاد یزد گفت: در دنیا بیشتر محصولات آلیاژی در مقاطع طویل مورد مصرف قرار می‌گیرد، اگر نسبت تولید فولاد ۳۰ به ۷۰ در بخش تخت و طویل باشد، اگر در بخش تخت نگاه کنیم، سهم ۸ درصدی میانگین روی ۱۵ درصد می‌رود، بنابراین در بخش طویل است که سهم آلیاژی‌ها کمتر هستند، باید جهت سرمایه‌گذاری‌هایمان را با دقت بیشتری انجام دهیم.
در بخش تولید فولاد از جمله محصولاتی است که دارای ارزش افزوده فراوان بوده و می‌تواند از نظر اقتصادی برای کشورمان به صرفه باشد، تولید فولادهای آلیاژی یا صنعتی که در دنیا جایگاه ویژه‌ای را به خودش اختصاص داده است. اما مسئله‌ای که در ایران وجود دارد، این است که طی سال‌های گذشته بیش از آنکه تولید محصولات فولادی با ارزش افزوده بالا افزایش یابد، به افزایش میزان تولید در صنایع بالادستی اهمیت داده شده است. یعنی در بسیاری از مواد در صنایع بالادستی حتی مازاد تولید بسیار زیادی وجود داشته است، ولی در بخش پایین‌دستی فولاد و فولادهای صنعتی کمتر کار شده است.
در حالی که فولاد صنعتی و آلیاژی بیش از محصولات دیگر می‌تواند در بخش صادرات ارزآوری داشته و سود بیشتری را نصیب تولیدکنندگان کنند و اقتصاد کشور را بهبود بخشد، ولی هنوز روی این بخش از محصولات کار زیادی انجام نگرفته است. البته توجه به این نکته هم از اهمیت فراوانی برخوردار است که برای تولید فولادهای صنعتی باید واقع‌گرایانه و به دور از رویاپردازی انجام شود تا مانند سایر بخش‌های فولادی سرمایه‌های فراوانی برای مازاد تولید صرف نشود.
صنایع پایین‌دستی فولاد خیلی پیشرفت نکرده‌اند
بهرام شکوری، رئیس کمیسیون معادن و صنایع معدنی در گفت‌وگو با بازار بیان کرد: در حال حاضر فولاد آلیاژی توسط برخی شرکت‌ها تولید می‌شود، ولی هنوز مثل صنایع فولادی دیگر خیلی رونق پیدا نکرده است.
وی افزود: تاکنون بر روی محصولات فولاد آلیاژی کارهای زیادی صورت نگرفته است، البته در زنجیره فولاد در قسمت‌هایی هم فولاد آلیاژی تولید می‌شود، اما هنوز میزان تولید این محصول مانند محصولات فولادی دیگر افزایش نیافته است.
شکوری تاکید کرد: هرچقدر که کارخانه‌های فولادی بیشتر سمت تولید محصولات فولاد آلیاژی بروند، به همان نسبت ارزش افزوده بیشتری می‌توان کسب کرد.
رئیس کمیسیون معادن و صنایع معدنی تصریح کرد: حتی در ارتباط با بخش معدن مواد مانند: فرو آهن، فرومنگنز و موارد این چنینی هم می‌تواند درآمدهای زیادی را برای بخش معادن و تولیدکنندگان محصولان معدنی در بر داشته باشد.
این عضو اتاق بازرگانی خاطرنشان کرد: دولت باید اشتیاق بیشتری را برای بخش‌های درآمدزا در کشور ایجاد کند، تا صاحبان سرمایه سمت این قبیل موارد بروند و در این مسیرها سرمایه‌گذاری کنند. زیرا هم می‌توانند درآمدزایی بیشتری را برای کشور ایجاد کنند و هم اشتغال‌زایی خوبی در بر داشته باشد.
وی درخصوص اینکه به چه علتی هنوز در زمینه فولاد آلیاژی پیشرفت‌های خوبی نداشته‌ایم، بیان کرد: این مسئله به خاطر ظرفیت‌هایی بوده که در فولاد وجود داشته است، بیشتر تولیدکنندگان به دنبال این بوده‌اند که ۵۵ میلیون تن فولاد را تا سال ۱۴۰۴ تولید کنند و به این چشم‌انداز برسند. برای همین در بخش فولادهای صنعتی کار کمتری صورت پذیرفته است.
شکوری افزود: در حال حاضربیشتر سرمایه‌گذاری‌ها در بخش فولاد به این صورت انجام می‌گیرد، ولی در ادامه زنجیره فولاد سرمایه‌گذاری‌ها به تناسب بیشتر نشده است. برای همین می‌بینیم که ما سهم بیشتری از فولاد تولیدی کشور صادر را می‌کنیم. درنتیجه صنایع پایین دستی فولاد خیلی پیشرفت نکرده است.
وی تاکید کرد: البته این مسئله در مورد سایر مواد معدنی موجود در کشور هم صادق است. برای همین این مسئله طبیعتا در فولاد هم وجود دارد و بیشترین تولید در خود فولاد صورت می‌گیرد، نه محصولات پایین‌دستی که شاید هم امری طبیعی باشد. ولی اگر شرکت‌ها بتوانند سمت تولید فولادهای آلیاژی بروند، طبیعتا می‌توانند سود بیشتری هم نصیب خود و کشور کنند.
این عضو اتاق بازرگانی تصریح کرد: هرچه شرکت‌ها جلوتر بروند، طبیعتا تکنولوژی‌ها پیشرفته‌تر می‌شوند، زیرا دسترسی به تکنولوژی با توجه به تحریم‌هایی که در کشور وجود دارد، مشکلات خاصی ایجاد کرده است.
صادرات فولادهای صنعتی، نیازمند ارتباطات
در این رابطه بهادر احرامیان، مدیر عامل فولاد یزد بیان کرد: در مورد فولادهای با ارزش افزوده مثل فولادهای آلیاژی و صنعتی، در مقطعی که در حال حاضر در کشور قرار گرفته‌ایم، نیازمند این هستیم که واقع‌گرا باشیم و با دید واقع بینانه‌تری سمت فولادهای آلیاژی برویم.
وی افزود: باید دورنمای واقعیت‌های موجود را در زمینه فولادهای صنعتی در نظر داشته باشیم. یعنی به چیزهایی بیندیشیم که برای ما دست یافتنی‌تر است و آنها را از موارد رویاپردازانه جدا کنیم.
احرامیان خاطرنشان کرد: در حال حاضر کشور چین، یک میلیارد تن فولاد تولید می‌کند و تمامی‌فولادها را مصرف می‌کند، با این حال این کشور همچنان نیازمند واردات فولاد است و سالانه حدود ۵۰ میلیون تن فولاد در گریدهای مختلف وارد می‌کند.
وی تاکید کرد: در مسئله فولادهای صنعتی فقط بحث تکنولوژی فولاد مطرح نیست، بلکه بحث دانش فن‌آوری هم اهمیت دارد. دانش فنی هم فقط برای تولید محصولات نیست، بلکه این موضوع هم مهم است که محصولی که دارد تولید می‌شود با چه درصدی ریجکت می‌شود. زیرا باید این نوع تولیدات صرفه اقتصادی هم داشته باشد.
احرامیان گفت: برای همین مسئله است که حتی کشوری مثل چین هم که خودش همه چیز تولید می‌کند، ترجیح می‌دهد یکسری از محصولات را از سایر کشورها وارد کند، زیرا در این صورت صرفه اقتصادی بیشتری برایشان دارد.
مدیرعامل فولاد یزد اظهار کرد: برای تولید فولادهای صنعتی، به خصوص برای صادر کردن، باید ارتباط بسیار زیادی با دنیا وجود داشته باشیم. در فولادهای ساختمانی حدود ۱۱ میلیون صادرات داشته‌ایم، ولی در دنیا بسیاری از کشورها واردات از ایران را به نام دیگری بیان می‌کنند.
وی تاکید کرد: ولی در فولادهای صنعتی اصلا شرایط مثل فولاد ساختمانی نیست، چون همه چیز بین خریدار و فروشنده باید شفاف‌سازی شود. درنتیجه باید بین فروشنده و خریدار ارتباط مستمری وجود داشته باشد و معامله محصولات فولادی صنعتی و آلیاژی به روشنی و شفافی انجام گیرد. درواقع تولیدکننده باید تمام نیازهای مصرف‌کننده را شناسایی کند و اطلاعات کافی از نوع مصرف آنها داشته باشد.
احرامیان ادامه داد: درواقع در بحث فولادهای آلیاژی فقط مسئله مبادله کالا وجود ندارد، بلکه بحث خدمات هم اهمیت دارد که باید مورد توجه قرار گیرد. یعنی علاوه بر اینکه اصل محصول در اختیار خریدار قرار می‌گیرد، خدمات هم باید به همراهش ارائه شود و همین مسئله باعث تفاوت قیمت فولادهای صنعتی با فولادهای دیگر است.
او تصریح کرد: در ایران بخش زیادی از سرمایه‌ها برای ایجاد اضافه ظرفیت هدر شد، در حالی که اگر مسیر توسعه را در پیش می‌گرفتیم شرایط ما در حال حاضر خیلی بهتر بود. برخی محصولات در ایران تولید می‌شود و برای این تولیدات هم هزینه‌های زیادی مصرف می‌شود، در حالی که نیاز واقعی بازار خیلی کمتر از میزان تولید است.
مدیر عامل فولاد یزد گفت: در دنیا بیشتر محصولات آلیاژی در مقاطع طویل مورد مصرف قرار می‌گیرد، اگر نسبت تولید فولاد ۳۰ به ۷۰ در بخش تخت و طویل باشد، اگر در بخش تخت نگاه کنیم، سهم ۸ درصدی میانگین روی ۱۵ درصد می‌رود، بنابراین در بخش طویل است که سهم آلیاژی‌ها کمتر هستند، باید جهت سرمایه‌گذاری‌هایمان را با دقت بیشتری انجام دهیم.