پای مسکن‌‌‌سازی به «چیت‌ری» باز شد

پای مسکن‌‌‌سازی به «چیت‌ری» باز شد

کارشناسان حوزه شهرسازی نسبت به طرح جدید کارخانه چیت‌ری ابراز نگرانی کرده‌‌‌اند. به گفته آنها در این طرح ساخت حدود ۲ هزار واحد مسکونی و... پیش‌‌‌بینی شده است .
بهمن سال 1400 بود که شهردار تهران دستور تشکیل قرارگاه مسکن را صادر کرد. علیرضا زاکانی در صفحه شخصی خود در شبکه ایکس (توییتر سابق) نوشت: شهرداری نمی‌تواند نسبت به مسکن مردم بی‌تفاوت باشد. او در بخشنامه‌ای خطاب به همه مدیران ستادی و شهرداران مناطق، دستور تشکیل قرارگاه جهادی مسکن در شهرداری تهران صادر کردم. زاکانی در پی راه‌اندازی قرارگاه مسکن پایتخت 6 تکلیف برای همه مدیران این حوزه مشخص کرد. نخست راه‌اندازی قرارگاه جهادی تأمین مسکن در شهرداری تهران برای مدیریت هماهنگ و همکارانه و مانع‌زدایی از همه فرآیندها.
به حداقل رساندن زمان و حذف فرآیندهای موازی و زائد برای صدور مجوزهای لازم برای تولید مسکن در شهر تهران، در اولویت قرار دادن و به کارگیری همه ابزارهای موردنیاز برای سرعت‌‌‌بخشی به نوسازی بافت‌های فرسوده و ناکارآمد، شناسایی همه ظرفیت‌های تولید مسکن در شهر تهران و تلاش برای فعال‌سازی آنها، به میدان آوردن همه امکانات شهرداری تهران (شامل زمین، مجوزها و جز آن) برای تأمین مسکن و به ویژه مسکن استطاعت‌پذیر و فعال کردن اجرای بند ۲۱ ماده ۵۵ قانون شهرداری مبنی بر اتخاذ تدابیر لازم جهت تأمین مسکن برای افراد و گروه‌هایبی‌بضاعت و کم‌استطاعت موارد دیگری بود که شهردار تهران در این پیام خود به آن اشاره کرد .
او در سال 1401 هم به رسانه‌ها درخصوص فعالیت قرارگاه جهادی مسکن گفت که قرار است سالانه حداقل ۱۸۰ هزار واحد مسکن در مناطق مختلف تهران ساخته شود. تاکنون بیش از ۴٠٠ هزار واحد تفاهم کردیم و بخشی از آن شروع شده و بنا است حداقل سالانه ١٨٠ هزار واحد مسکن را برای مناطق مختلف تهران داشته باشیم.

  ساخت‌‌‌وساز بیرحمانه
در این مدت به بهانه تولید مسکن بسیاری از ظرفیت‌های زیست محیطی، میراثی، ایمنی و... شهر تهران به خطر افتاده است. کارشناسان شهرسازی معتقدند:‌ موج مسکن‌سازی پایتخت به بسیاری از ظرفیت‌های پایتخت رحم نمی‌کند. به فضای سبز، مدرسه تاریخی، خدمات، کسب وکار، سوله مدیریت بحران و .. و در این حوزه به بسیاری از موارد مهم ازجمله گسل، فرونشست، انواع حریم، اشکالات قانونی و حقوقی و... هم توجه چندانی نمی‌کند. و حالا این موج به جان پیچ و مهره‌های میراث صنعتی تهران افتاده است. چیت‌ری با 15 هکتار مساحت یکی از کارخانه‌های فعال ایران با 4 هزار کارگر بوده است که از دهه هفتاد روند رکود و تعطیلی خود را طی کرده است. این کارخانه شامل ساختمان‌ها و سوله‌های بسیاری است؛ برخی از آنها نیازمند بازسازی اساسی اما بیشتر آنها ساختمان و سوله‌های مستحکم بزرگی است که با یک مرمت حداقلی امکان بهره‌‌‌برداری مجدد از آن وجود دارد.
در این مجموعه بادگیر، کوره آجرپزی تاریخی، درختان تنومند و فضای سبز وسیعی وجود دارد. ضمن اینکه رای باغ نیز برای آن صادر شده و نظرات میراثی ویژه روی آن وجود دارد. از طرف دیگر این سایت بر روی گسل اصلی (درجه1) شمال ری واقع شده است که سابقه ویرانی‌های گسترده تاریخی دارد.
این کارخانه در سامانه طرح تفصیلی به عنوان پهنه S311 صنعتی پاک با فناوری بالا (پارک علم و فناوری، موزه میراث صنعتی) تعیین شده است و در سال گذشته با شعار «تولید، دانش بنیان و اشتغال آفرین» امیدهای فراوانی برای احیای آن و تبدیل به قطبی نوآور، فناور و پویا شکل گرفت.

  دورزدن قانون
اما براساس اسنادی که به اکوایران رسیده، شهرداری منطقه 20 و بنیاد مستضعفان (به عنوان مالک) بدون لحاظ طرح تفصیلی ملاک عمل، در حال ارسال طرحی با حدود ۲ هزار واحد مسکونی و... به کمیسیون ماده 5 هستند.
در صورت وقوع این تصمیم یکی از میراث‌های اصیل و ظرفیت‌های نوین کسب و کار قابل احیا در تهران تجزیه خواهد شد، اتفاقی که می‌تواند با حسن تدبیر بنیاد مستضعفان به عنوان متولی کارخانه و داعیه‌‌‌دار حمایت از رویکردهای ملی «تولید، دانش‌بنیان و اشتغال‌‌‌آفرین» به گونه‌ای دیگر رقم بخورد.
از سوی دیگر گفته می‌شود، شهرداری منطقه 20 با همکاری سازمان نوسازی در حال اعمال تغییرات اساسی و گسترده در طرح تفصیلی محدوده 200 هکتاری فدائیان اسلام است، طرحی موسوم به نوفام که به تازگی مالکان را از بلاتکلیفی چندده ساله درآورده و هنوز مهر و امضای مصوبه آن در کمیسیون ماده 5 در سال گذشته (1401) خشک نشده است .

  نابودی ظرفیت‌های اشتغال و خدمات
با این روند علاوه بر چیت‌ری، احتمالا به زودی شاهد تبدیل گسترده پهنه‌های S (فعالیت، کسب و کار و خدمات) به M و R (مختلط و مسکونی) و حذف خدمات فضای سبز و اراضی ذخیره در محدوده 200 هکتاری فداییان اسلام 
باشیم.
اقدامی که ضمن دهن‌‌‌کجی به طرح تازه مصوب در دوره مدیریتی فعلی، از بین بردن ظرفیت‌های کسب‌‌‌وکار و اشتغال و خدمات و بارگزاری‌های سنگین و فراتر از ظرفیت مسکن و خدمات آن را با انگیزه‌های مادی به همراه خواهد داشت.