در نشست مدیران و فعالان بازار سرمایه تشریح شد
دلایل تغییر مسیر بازارگردانی در بورس
سیاست الزام ناشران به بازارگردانی بار دیگر تغییر کرد. این سیاست که در مهر ۱۳۹۹ به تصویب رسیده بود، طی چند روز گذشته لغو شد و درباره چرایی تصمیم جدید، نشستی با حضور مدیران سازمان بورس و اوراق بهادار و مدیران عامل بورس تهران و فرابورس با موضوع بازارگردانی برگزار شد.
بازارگردانی چرا از سرگرفته شد؟
رضا عیوضلو، معاون نظارت بر بورس‌ها و ناشران سازمان بورس و اوراق بهادار در نشست خبری با رسانه‌ها با موضوع بازارگردانی گفت: در سال ۹۹ سازمان بورس و اوراق بهادار تصمیم گرفت با توجه به شرایط آن زمان موضوع بازارگردانی را برای ناشرین در کلیه بازارهای ایران الزامی کند.
وی به دلیل بازنگری این مصوبه اشاره کرد و افزود: دلیل بازنگری این مصوبه ایجاد چند چالش بود؛ نخست اینکه با انبوهی از منابع ناشران مواجه شدیم که می‌توانست صرف تولید، منابع در گردش و پروژه‌ها شود که در این شرایط فقط صرف بازارگردانی شده است. همچنین موضوع دیگر به حاکمیت شرکتی بازمی‌گردد که تملک شرکت اصلی توسط شرکت فرعی را ممنوع کرده است.
عیوضلو ادامه داد: این دو چالش باعث بازنگری این مصوبه شد که از آذرماه ۱۴۰۱ موارد مطالعاتی روی آن از ابعاد مختلف آغاز شد.
معاون نظارت بر بورس‌ها و ناشران سازمان بورس درخصوص اختیاری شدن بازارگردانی اظهار داشت: در آذرماه ۱۴۰۱ گزارشی در هیئت مدیره سازمان بورس مطرح و در آن مقرر شد تا الزامی که حتی برای بازار پایه وجود داشت، اختیاری شود تا بنا بر تشخیص هیئت مدیره فرابورس، بازارگردانی برای ناشران تشخیص داده شود.
وی گفت: پس از اجرا مقرر شد تا بازخورد تصمیم پس از 6 ماه ارائه شود که در پی آن، گزارش‌ها در هیئت مدیره سازمان بورس بررسی شد. نتیجه این بود که برای بازار دوم بورس و بازارهای اول و دوم فرابورس بازارگردانی از حالت الزام، خارج و در اختیار بورس و فرابورس قرار گرفت.
عیوضلو با بیان اینکه ۱۸۰ هزار میلیارد تومان سهام در صندوق‌های بازارگردانی وجود دارد، گفت: طی فرآیندهایی که بعدا اعلام می‌شود، از این صندوق‌ها خارج خواهد شد. تنها دلیل تامل ما از سال ۱۴۰۱ تا کنون همین بود که از آن ۱۸۰همت چه میزان برای ناشران است.
معاون نظارت بر بورس‌ها و ناشران سازمان بورس تصریح کرد: برای تسهیل نقدشوندگی به دنبال راه‌حل‌های جایگزین هستیم تا این بازار یکی از نقد شونده‌ترین بازارها باشد.
الزام به بازارگردانی در بازار اول
قادر معصومی‌خانقاه، مدیر نظارت بر بورس‌ها در این نشست گفت: وضعیت دارایی صندوق‌های بازارگردانی طبق گزارشات ارائه شده، مبنی این است که دارایی صندوق‌ها به تفکیک سهام و اوراق بهادار ١٨٠ همت برآورد شد که ١۵٠ همت آن سهام بود.
وی ادامه داد: ما همه ابعاد را بررسی کردیم و از جمیع جهات به این جمع‌بندی رسیدیم که بازارگردانی ناشرین در بازار اول بورس الزامی و الباقی اختیاری باشد.
معصومی‌خانقاه افزود: 6 ماه مهلت برای قراردادهای فعال وجود دارد و پس از آن، تغییراتی که بورس و فرابورس اعمال می‌کنند، قابل اجرا است.
تجربه خوبی داشتیم
همچنین محمدعلی شیرازی، مدیرعامل فرابورس ایران در ادامه نشست خبری گفت: بازار پایه فرابورس به عنوان بازار آزمایشی سال گذشته اقدام به حذف بازارگردانی اجباری کرد که تجربه خوبی بود.
وی با بیان اینکه برای اجرای مصوبه جدید قرار است در هیئت‌مدیره فرابورس مدلی برای انتخاب شرکت‌ها با نقدشوندگی پایین تهیه و تصویب شود، ادامه داد: این مدل به سمت نمادهای با نقدشوندگی کم خواهد رفت. به این ترتیب که شرکت‌های با نقدشوندگی پایین باید مشخص شوند که پیش‌بینی می‌شود تعداد قابل توجهی نباشند.
شیرازی با اشاره به اینکه شرکت‌هایی که روزانه چند برابر حجم مبنا معاملات دارند، جزو شرکت‌های نقدشونده خواهند بود، گفت: بررسی‌ها و گزارشی که اخیرا در فرابورس تهیه شد، نشان می‌دهد سال گذشته حتی یک نماد هم در فرابورس وارد گره معاملاتی نشده و این امر حاکی از نقدشوندگی خوب در نمادها است.
مدیرعامل فرابورس در ادامه با بیان اینکه الزام بازارگردانی در سال ۹۹ اقتضای آن دوره بود، افزود: اما طی سال‌های اخیر با توجه به افزایش تعداد صندوق‌های سرمایه‌گذاری و توسعه ابزارها، نیاز به بازارگردانی کم شده است.
وی تصریح کرد: باید به این نکته توجه داشت که افزایش دامنه نوسان به نقدشوندگی کمکی نخواهد کرد. چراکه حد نوسان به گونه‌ای است که با افزایش به آن کمکی نخواهد شد. مهمترین موضوع این است که نمادهای متقاضی عرضه و تقاضا گپ‌ها آنها به واسطه بازارگردان پر شود.
شیرازی اظهار داشت: طبق مصوبه شورای عالی بورس بازارگردانی شرکت‌های سهام عدالت به صندوق توسعه واگذار شده و از همین رو شرکت جدیدی برای این منظور تشکیل شده و قرارداد آن منعقد شده است.
مدیرعامل فرابورس ایران با بیان اینکه سال گذشته میزان معاملات سرمایه‌گذاری غیرمستقیم در فرابورس بیشتر از مستقیم بود، افزود: عمق ابزار مشتقه بیشتر شده و آمار معاملات مشتقه رشد معناداری داشته است. همچنین میزان آمادگی بورس و فرابورس در IPO است که سیاست‌های تشویقی و هدایتی سازمان بورس موجب شده تا اگر بازار ظرفیت داشته باشد، عرضه‌های اولیه انجام شود.
به گفته وی، درمجموع پایه‌های بازار برای اختیاری‌شدن بازارگردانی محکم شده است. اگر سیاست‌های کلان اقتصادی برای رشد بازار مهیا شود، قطعا بازار خوبی را شاهد خواهیم بود.
عرضه اولیه‌ها از سرگرفته می‌شود
محمود گودرزی، مدیرعامل بورس تهران در ادامه نشست افزود: تصمیم توقف عرضه اولیه‌ها با یک خرد جمعی صورت گرفت. ارزش معاملات یکی از شاخص‌های مدنظر ما است که بازار بتواند یک عرضه اولیه را هضم کند. هدف این نبود که صف فروش تشکیل نشود.
وی اظهار داشت: به محض اینکه شرایط بازار مهیا و ارزش معاملات معقول باشد، عرضه اولیه‌ها از سر گرفته می‌شود.
مدیرعامل بورس تهران تصریح کرد: به احتمال بسیار بحث بازارسازی کمافی‌السابق پابرجا خواهد بود. طبق بررسی‌ها تنها ۵.۲ درصد از ارزش معاملات متعلق به بازارگردان‌ها بود و تاثیری در نقدشوندگی نداشت.
بازارگردانی چرا از سرگرفته شد؟
رضا عیوضلو، معاون نظارت بر بورس‌ها و ناشران سازمان بورس و اوراق بهادار در نشست خبری با رسانه‌ها با موضوع بازارگردانی گفت: در سال ۹۹ سازمان بورس و اوراق بهادار تصمیم گرفت با توجه به شرایط آن زمان موضوع بازارگردانی را برای ناشرین در کلیه بازارهای ایران الزامی کند.
وی به دلیل بازنگری این مصوبه اشاره کرد و افزود: دلیل بازنگری این مصوبه ایجاد چند چالش بود؛ نخست اینکه با انبوهی از منابع ناشران مواجه شدیم که می‌توانست صرف تولید، منابع در گردش و پروژه‌ها شود که در این شرایط فقط صرف بازارگردانی شده است. همچنین موضوع دیگر به حاکمیت شرکتی بازمی‌گردد که تملک شرکت اصلی توسط شرکت فرعی را ممنوع کرده است.
عیوضلو ادامه داد: این دو چالش باعث بازنگری این مصوبه شد که از آذرماه ۱۴۰۱ موارد مطالعاتی روی آن از ابعاد مختلف آغاز شد.
معاون نظارت بر بورس‌ها و ناشران سازمان بورس درخصوص اختیاری شدن بازارگردانی اظهار داشت: در آذرماه ۱۴۰۱ گزارشی در هیئت مدیره سازمان بورس مطرح و در آن مقرر شد تا الزامی که حتی برای بازار پایه وجود داشت، اختیاری شود تا بنا بر تشخیص هیئت مدیره فرابورس، بازارگردانی برای ناشران تشخیص داده شود.
وی گفت: پس از اجرا مقرر شد تا بازخورد تصمیم پس از 6 ماه ارائه شود که در پی آن، گزارش‌ها در هیئت مدیره سازمان بورس بررسی شد. نتیجه این بود که برای بازار دوم بورس و بازارهای اول و دوم فرابورس بازارگردانی از حالت الزام، خارج و در اختیار بورس و فرابورس قرار گرفت.
عیوضلو با بیان اینکه ۱۸۰ هزار میلیارد تومان سهام در صندوق‌های بازارگردانی وجود دارد، گفت: طی فرآیندهایی که بعدا اعلام می‌شود، از این صندوق‌ها خارج خواهد شد. تنها دلیل تامل ما از سال ۱۴۰۱ تا کنون همین بود که از آن ۱۸۰همت چه میزان برای ناشران است.
معاون نظارت بر بورس‌ها و ناشران سازمان بورس تصریح کرد: برای تسهیل نقدشوندگی به دنبال راه‌حل‌های جایگزین هستیم تا این بازار یکی از نقد شونده‌ترین بازارها باشد.
الزام به بازارگردانی در بازار اول
قادر معصومی‌خانقاه، مدیر نظارت بر بورس‌ها در این نشست گفت: وضعیت دارایی صندوق‌های بازارگردانی طبق گزارشات ارائه شده، مبنی این است که دارایی صندوق‌ها به تفکیک سهام و اوراق بهادار ١٨٠ همت برآورد شد که ١۵٠ همت آن سهام بود.
وی ادامه داد: ما همه ابعاد را بررسی کردیم و از جمیع جهات به این جمع‌بندی رسیدیم که بازارگردانی ناشرین در بازار اول بورس الزامی و الباقی اختیاری باشد.
معصومی‌خانقاه افزود: 6 ماه مهلت برای قراردادهای فعال وجود دارد و پس از آن، تغییراتی که بورس و فرابورس اعمال می‌کنند، قابل اجرا است.
تجربه خوبی داشتیم
همچنین محمدعلی شیرازی، مدیرعامل فرابورس ایران در ادامه نشست خبری گفت: بازار پایه فرابورس به عنوان بازار آزمایشی سال گذشته اقدام به حذف بازارگردانی اجباری کرد که تجربه خوبی بود.
وی با بیان اینکه برای اجرای مصوبه جدید قرار است در هیئت‌مدیره فرابورس مدلی برای انتخاب شرکت‌ها با نقدشوندگی پایین تهیه و تصویب شود، ادامه داد: این مدل به سمت نمادهای با نقدشوندگی کم خواهد رفت. به این ترتیب که شرکت‌های با نقدشوندگی پایین باید مشخص شوند که پیش‌بینی می‌شود تعداد قابل توجهی نباشند.
شیرازی با اشاره به اینکه شرکت‌هایی که روزانه چند برابر حجم مبنا معاملات دارند، جزو شرکت‌های نقدشونده خواهند بود، گفت: بررسی‌ها و گزارشی که اخیرا در فرابورس تهیه شد، نشان می‌دهد سال گذشته حتی یک نماد هم در فرابورس وارد گره معاملاتی نشده و این امر حاکی از نقدشوندگی خوب در نمادها است.
مدیرعامل فرابورس در ادامه با بیان اینکه الزام بازارگردانی در سال ۹۹ اقتضای آن دوره بود، افزود: اما طی سال‌های اخیر با توجه به افزایش تعداد صندوق‌های سرمایه‌گذاری و توسعه ابزارها، نیاز به بازارگردانی کم شده است.
وی تصریح کرد: باید به این نکته توجه داشت که افزایش دامنه نوسان به نقدشوندگی کمکی نخواهد کرد. چراکه حد نوسان به گونه‌ای است که با افزایش به آن کمکی نخواهد شد. مهمترین موضوع این است که نمادهای متقاضی عرضه و تقاضا گپ‌ها آنها به واسطه بازارگردان پر شود.
شیرازی اظهار داشت: طبق مصوبه شورای عالی بورس بازارگردانی شرکت‌های سهام عدالت به صندوق توسعه واگذار شده و از همین رو شرکت جدیدی برای این منظور تشکیل شده و قرارداد آن منعقد شده است.
مدیرعامل فرابورس ایران با بیان اینکه سال گذشته میزان معاملات سرمایه‌گذاری غیرمستقیم در فرابورس بیشتر از مستقیم بود، افزود: عمق ابزار مشتقه بیشتر شده و آمار معاملات مشتقه رشد معناداری داشته است. همچنین میزان آمادگی بورس و فرابورس در IPO است که سیاست‌های تشویقی و هدایتی سازمان بورس موجب شده تا اگر بازار ظرفیت داشته باشد، عرضه‌های اولیه انجام شود.
به گفته وی، درمجموع پایه‌های بازار برای اختیاری‌شدن بازارگردانی محکم شده است. اگر سیاست‌های کلان اقتصادی برای رشد بازار مهیا شود، قطعا بازار خوبی را شاهد خواهیم بود.
عرضه اولیه‌ها از سرگرفته می‌شود
محمود گودرزی، مدیرعامل بورس تهران در ادامه نشست افزود: تصمیم توقف عرضه اولیه‌ها با یک خرد جمعی صورت گرفت. ارزش معاملات یکی از شاخص‌های مدنظر ما است که بازار بتواند یک عرضه اولیه را هضم کند. هدف این نبود که صف فروش تشکیل نشود.
وی اظهار داشت: به محض اینکه شرایط بازار مهیا و ارزش معاملات معقول باشد، عرضه اولیه‌ها از سر گرفته می‌شود.
مدیرعامل بورس تهران تصریح کرد: به احتمال بسیار بحث بازارسازی کمافی‌السابق پابرجا خواهد بود. طبق بررسی‌ها تنها ۵.۲ درصد از ارزش معاملات متعلق به بازارگردان‌ها بود و تاثیری در نقدشوندگی نداشت.
