ارتقای سواد مالی ضروری است
سیاوش وکیلی پیشکسوت بازار سرمایه
در یک دیدگاه کلی سواد مالی توانایی درک مفاهیم مالی و استفادهاز دانش شخصی برای تصمیمگیریهای آگاهانه در مورد مدیریت ثروت است. آنچه که محرز است به دلایل مختلفی متاسفانه به این مقوله کمتر پرداخت شده است و با وجود اهمیت آن پایشهای جسته و گریختهای که برای سنجش میزان سواد مالی صورت گرفته است، حاکی از پایین بودن آن بر مبنای پارامترهای تعیین شده است. لذا ارتقای سواد مالی باید به عنوان یک ضرورت مورد طرح و بررسی قرار گیرد. از طرف دیگر با گسترش شبکههای اجتماعی و رشد تکنولوژی و افزایش ضریب نفوذ اینترنت و علاقهمندی افراد به افزایش سطح سواد مالی خود از طریق جستجو در سایتهای آموزشی، باعث شده است که بعضا برداشت ناقصی از سواد مالی توسط مخاطبان به عمل آید.
از همین رو معتقدم که ضرورت دارد اقدامات منسجم و یکپارچهای از سوی متولیان این مقوله به عمل آید و در کنار آن افزایش سواد رسانهای فعالان بازار سرمایه هم در دستور کار قرار گیرد؛ زیرا درصد بالایی از جستجوی فعالان بازار سرمایه از طریق رسانههای فعال در حوزه بازار سرمایه انجام میشود. لذا شناخت رسانههای معتبر و اخذ اطلاعات از این طریق منجر به برداشت معتبر و صحیح از مقوله سواد مالی خواهد شد، زیرا منابع مورد استفاده جهت افزایش سطح آگاهی و دانش افراد با استفاده از رسانههای معتبر صورت خواهد گرفت. نگاهی به عناوین راهکارهای متنوع ارتقای سواد مالی از قبیل شرکت در دورههای ویژه آموزشی تبلیغات محیطی و تلویزیونی، گنجاندن مفاهیم مربوطه در سرفصلهای مقاطع مختلف تحصیلی و ... نشان میدهد که تحقق هدف افزایش سواد مالی را نمیتوان به تنهایی از سازمان بورس و اوراق بهادار انتظار داشت و سایر حوزههای درگیر در اقتصاد و آموزش کشور هم باید به این امر اهتمام ورزند. هم اکنون سازمان بورس از طریق شرکت اطلاعرسانی سلسله اقداماتی (مانند برگزاری نشستها و وبینارهای تخصصی و برگزاری تورهای آموزشی دانشآموزی و دانشجویی و آموزشهای مجازی از طریق سایتها و درگاههای خود) را انجام میدهد که در برابر تعداد کثیر سهامداران قطعاً اثرگذاری گستردهای در پی نخواهد داشت.
با عنایت به ابقای مجدد رئیس سازمان بورس، به اعتقاد اینجانب مهمترین اقدام وی در رابطه با افزایش سواد مالی تلاش بیشتر و متمرکز بر تشکیل کمیته یا کارگروهی جهت تدوین سند ارتقای افزایش سواد مالی سهامداران و طراحی نقشهراه و تعیین سهم و نقش هر یک از دستگاهها و بخشهای مختلف و تصویب برنامه عملیاتی و زمانبندی آن است. در صورت چنین اقدامی میتوان انتظار داشت که در یک بازه زمانی معقول طیف وسیعتری از سهامداران در معرض اقدامات و آموزشهای ارتقای سواد مالی و بهبود تصمیم گیریهای سرمایهگذاری و پرهیز از رفتارهای هیجانی قرار گیرند.
از همین رو معتقدم که ضرورت دارد اقدامات منسجم و یکپارچهای از سوی متولیان این مقوله به عمل آید و در کنار آن افزایش سواد رسانهای فعالان بازار سرمایه هم در دستور کار قرار گیرد؛ زیرا درصد بالایی از جستجوی فعالان بازار سرمایه از طریق رسانههای فعال در حوزه بازار سرمایه انجام میشود. لذا شناخت رسانههای معتبر و اخذ اطلاعات از این طریق منجر به برداشت معتبر و صحیح از مقوله سواد مالی خواهد شد، زیرا منابع مورد استفاده جهت افزایش سطح آگاهی و دانش افراد با استفاده از رسانههای معتبر صورت خواهد گرفت. نگاهی به عناوین راهکارهای متنوع ارتقای سواد مالی از قبیل شرکت در دورههای ویژه آموزشی تبلیغات محیطی و تلویزیونی، گنجاندن مفاهیم مربوطه در سرفصلهای مقاطع مختلف تحصیلی و ... نشان میدهد که تحقق هدف افزایش سواد مالی را نمیتوان به تنهایی از سازمان بورس و اوراق بهادار انتظار داشت و سایر حوزههای درگیر در اقتصاد و آموزش کشور هم باید به این امر اهتمام ورزند. هم اکنون سازمان بورس از طریق شرکت اطلاعرسانی سلسله اقداماتی (مانند برگزاری نشستها و وبینارهای تخصصی و برگزاری تورهای آموزشی دانشآموزی و دانشجویی و آموزشهای مجازی از طریق سایتها و درگاههای خود) را انجام میدهد که در برابر تعداد کثیر سهامداران قطعاً اثرگذاری گستردهای در پی نخواهد داشت.
با عنایت به ابقای مجدد رئیس سازمان بورس، به اعتقاد اینجانب مهمترین اقدام وی در رابطه با افزایش سواد مالی تلاش بیشتر و متمرکز بر تشکیل کمیته یا کارگروهی جهت تدوین سند ارتقای افزایش سواد مالی سهامداران و طراحی نقشهراه و تعیین سهم و نقش هر یک از دستگاهها و بخشهای مختلف و تصویب برنامه عملیاتی و زمانبندی آن است. در صورت چنین اقدامی میتوان انتظار داشت که در یک بازه زمانی معقول طیف وسیعتری از سهامداران در معرض اقدامات و آموزشهای ارتقای سواد مالی و بهبود تصمیم گیریهای سرمایهگذاری و پرهیز از رفتارهای هیجانی قرار گیرند.