براساس آخرین به‌روزرسانی آمار، ذخایر سنگ‌آهن فقط تا سال 1417 نیاز صنعت فولاد را تامین خواهد کرد، بنابراین می‌طلبد که اکتشافات جدید انجام شود؛ چرا که برای تحقق هدف چشم‌انداز 1404 که در آن تولید 55 میلیون تن فولاد خام در نظر گرفته شده است، به 160 میلیون تن سنگ‌آهن نیاز داریم. 
بارها شاهد هشدار کارشناسان به تبعات عقب‌ماندگی اکتشاف بوده و هستیم. حتی طی چند سال گذشته دیوان محاسبات هم درباره اتمام ذخایر سنگ‌آهن کشور طی 18سال آینده ابراز نگرانی کرد. بر این اساس، بسط و توسعه فعالیت‌های اکتشافی و اکتشاف دقیق‌تر و افزایش عمق آنها و ایجاد کنسرسیوم‌های معدنی و فولادی در پهنه‌های جدید برای تامین مواد اولیه موردنیاز جهت تولید فولاد پایدار و تشکیل خوشه‌های حمایتی از معادن کوچک و نیز کنترل صادرات مواد اولیه خام، از توصیه‌های مهم دیوان محاسبات کشور برای جبران عقب‌ماندگی اکتشاف بود.
به دنبال هشدارهای دستگاه‌های دولتی و کارشناسان طرح تحول زمین‌شناسی و اکتشاف ذخایر معدنی کشور در قالب توافقنامه سه-جانبه همکاری میان سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور، ایمیدرو و معاونت معادن و فرآوری مواد وزارت صنعت، معدن و تجارت با طراحی و اجرای عملیات توسط سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور از مهرماه 1400 فعالیت خود را آغاز کرد. به این ترتیب این طرح در استان خراسان‌جنوبی آغاز شد و اکنون عملیات اجرایی آن در استان کردستان پایان یافته و استان‌های آذربایجان غربی، قم، مرکزی، اصفهان، یزد و خراسان‌رضوی نیز در فرآیند اجرایی این طرح قرار دارند که با توجه به نتایج به دست آمده تاکنون معرفی ذخایر بزرگ معدنی در برخی استان‌های هدف در آینده نزدیک قریب‌الوقوع خواهد بود که کارآیی و اثربخشی اجرای این طرح را محقق ساخته است. 
در گزارش امروز «خانمان» به بررسی ضرورت سرمایه‌گذاری در اکتشاف ذخایر جدید پرداخته است که در ادامه می‌خوانید.

 نیازمند سرمایه‌گذاری در اکتشاف 
محسن محمدخانی، مدیرکل دفتر کانه‌آرایی و فرآوری مواد معدنی سازمان سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور گفت: در حال حاضر سرمایه‌گذاری در واحدهای فرآوری سنگ‌آهن بیش از نیاز فعلی صورت گرفته، اما در حال حاضر در تأمین خوراک این واحدها دچار مشکل هستیم. بنابراین در صنعت آهن سرمایه‌گذاری ‌باید روی اکتشاف ذخایر جدید متمرکز شود.
وی با بیان اینکه بر اساس اطلاعات موجود اکتشافی ذخایر سنگ‌آهن ایران در حدود سه و نیم میلیارد تن است، خاطرنشان کرد: 10 درصد این ذخایر را ذخایر هماتیتی تشکیل می‌دهد و در افق 1404 کشور قرار بود ظرفیت تولید فولاد به 55 میلیون تن برسد که در حال حاضر 33 میلیون تن آن محقق شده است.
وی با تاکید بر این‌که در حال حاضر واحدهای فرآوری سنگ‌آهن در ظرفیتی پایین‌تر از ظرفیت اسمی‌خود فعالیت می‌کنند و تولیدات معان سنگ‌آهن برای تأمین خوراک آنها کافی نیست، خاطرنشان کرد: در حال حاضر سالانه حدود 100 میلیون تن سنگ‌آهن استخراج می‌شود، در حالی که صنایع فرآوری ظرفیت فرآوری 160 میلیون تن کانسنگ‌آهن را دارند که با همین روند استخراج ذخایر فعلی بعد از 20 تا 25 سال به اتمام خواهد رسید.
مدیرکل دفتر کانه‌آرایی و فرآوری موادمعدنی سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور ادامه داد: در صورتی که ظرفیت تولید برای تأمین نیاز واحدهای فرآوری افزایش یابد و ضریب دسترسی واحدهای فرآوری به ماده معدنی را نیز در نظر بگیریم، این زمان 10 تا 15 سال خواهد بود. بنابراین نیازمند سرمایه‌گذاری در اکتشاف ذخایر جدید سنگ‌آهن هستیم.
محمدخانی با بیان این‌که صنعت مس نسبت به صنعت سنگ‌آهن متفاوت است، تصریح کرد: ایران با اطلاعات اکتشافی فعلی با داشتن حدود 6 درصد ذخایر مس دنیا، در این خصوص رتبه پنجم را به خود اختصاص داده ولی تولید مس سالانه در ایران حدود 300 هزار تن و حدود 1 درصد مس تولیدی دنیا است که سرمایه‌گذاری در استخراج، فرآوری و استحصال این فلز ارزشمند ضروری است و بر اساس میزان ذخیره در کشور سهم تولید ما باید 6 برابر شود.
وی با بیان اینکه معادن مس بزرگ در دنیا تیپ پورفیری هستند، گفت: یکی از پروژه‌های برنامه‌ریزی شده برای سال جاری پایش سامانه‌های مس پورفیری کشور از دیدگاه اکتشافی و فرآوری است و جمع‌آوری و تحلیل داده‌های، جغرافیایی، اکتشافی، کانی‌شناسی و متالورژی در ارتباط با این سامانه‌ها می‌تواند به مطالعات آتی اکتشافی و فرآوری جهت‌دهی کند.

 در چند قدمی‌تحول
همچنین علیرضا شهیدی، رئیس سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور گفت: با تکامل و اجرای هدفمند طرح تحول زمین‌شناسی و اکتشاف ذخایرمعدنی کشور، انتظار شناسایی ذخایر جدیدی از مواد معدنی فلزی و غیرفلزی را داشتیم که اکنون معرفی ذخایر بزرگ و ارزشمندی از فلزات در برخی مناطق هدف طرح تحول نزدیک است.
وی با اشاره به دستاوردهای اجرای این طرح در استان‌های خراسان جنوبی و کردستان گفت: با پایان یافتن اجرای طرح در این دو استان، ذخایر جدیدی از آهن، مس، طلا، نیکل و سایر مواد معدنی شناسایی شده که جهت تکمیل اکتشافات عمومی‌و تفصیلی به طرفین توافقنامه سه جانبه بخش معدن کشور و بخش خصوصی واگذار خواهد شد.
معاون وزیر صمت افزود: در اجرای طرح تحول زمین‌شناسی و اکتشاف ذخایرمعدنی استان کردستان که به تازگی پایان رسمی‌آن را اعلام کرده‌ایم، نتایج در حوزه شناسایی ذخایر فلزی حاصل از عملیات ژئوفیزیک هوایی و تولید اطلاعات پایه زمین‌شناسی و اکتشافی بسیار مثبت ارزیابی می‌شود که در آینده نزدیک و با تکامل روند اکتشافات، نتایج قطعی ذخایر شناسایی شده اعلام می‌شود.
به گفته شهیدی، میزان سرمایه‌گذاری و روند تامین منابع مالی دولت در حوزه انجام عملیات تولید اطلاعات پایه زمین‌شناسی و اکتشاف ذخایرمعدنی که بر عهده حاکمیت است طی دو سال اخیر بهبود نسبی یافته، اما فاصله زیادی با کشورهای درحال توسعه و توسعه‌یافته دارد که در صورت افزایش این سرمایه‌گذاری به‌طور قطع شاهد شناسایی ذخایر بزگ معدنی، حتی در کلاس جهانی نیز خواهیم بود.