بررسی تاثیرات کوچک‌سازی مسکن بر افزایش قیمت‌ها
جرقه خانههای 25متری از کجا زده شد؟
ایده ساخت مسکن 25 متری که دوباره مطرح شده است، پیش‌تر در دوره وزارت عباس آخوندی به نام طرح پاک (پس‌انداز، انبوه‌سازی و کوچک‌سازی) با توجیه گران بودن مسکن از سال 72 تا 76 اجرایی شد که طبق آمار رسمی مرکز آمار، افزایش قیمت مسکن در آن سال‌ها را رقم زد.
مدتی است که انتشار خبر ساخت خانههای 25 متری سروصدا به پا کرده و خبرهایی از مراجع مختلف منتشر میشود و 24 ساعت از آن نگذشته توسط وزارت راه و شهرسازی و شهرداری تکذیب میشود.
اگر به منابع این اخبار رجوع کنیم، تقریبا سه ماه پیش بود که مدیرعامل اتحادیه تعاونی‌های عمرانی و انبوه‌سازی تهران از اجرای طرح اقتصادی «مسکن ما» به شکل آزمایشی و در مشارکت با وزارت راه و شهرسازی خبر داد که به فاصله یک روز پس از انتشار، با اطلاع رسانی وزارت راه وجود چنین طرحی به کلی تکذیب شد.
یک ماه پس از آن، مدیرعامل اتحادیه تعاونی‌های عمرانی شهر تهران از انعقاد قرارداد اولین پروژه ساخت خانههای 25 متری در منطقه 19 با شهرداری تهران خبر داد اما اینبار نیز در فاصله کمتر از 24 ساعت قائم‌مقام وزیر شهرسازی در امور مسکن، این خبر را تکذیب کرد؛ کمی بعد هم شهرداری وجود چنین تفاهم‌نامه‌ای را به کلی منکر شد.
بازخوانی سیاست‌گذاری مسکن در 6 دهه اخیر
البته که ایده خانه 25 متری مسبوق به سابقه بوده و اساسا آن را باید ادامه مسیری دید که در گذشته ریل‌گذاری شده است.
به گزارش خانمان به نقل از فارس، برای بازخوانی ماجرای ایده خانه ۲۵ متری باید ابتدا به دهه ۴۰ و کمربندی دور شهرها بازگردیم. در آن دوره زمین‌ها احتکار شدند، قیمت زمین افزایش پیدا کرد؛ از طرفی در دهه 70 مسکن گران شد، مسئولان وقت و در راس آنها عباس آخوندی به جای شکستن انحصار و احتکار زمین، ایده خانه پاک را مطرح کردند، ساخت خانه از جریان طبیعی خود خارج شد، زمین همچنان در انحصار و احتکار ماند، زمین گران و گران‌تر شد. این روند به دهه 90 رسید و رکورد افزایش قسمت برای مسکن ثبت شد.
نظر کارشناسان درباره مسکن 25 متری
همانطور که این روند بیان می‌کند، در سه دوره پیاپی، مسئولان وقت در مواجهه با گرانی مسکن، به دنبال ساخت خانه با متراژ پایین حرکت کرده‌اند.
سیدرسول معتمدی، کارشناس حوزه مسکن و استاد دانشگاه معتقد است: حرکت به سوی ساخت مسکن با متراژ پایین، صرفا سوداگری در زمین را افزایش میدهد و نتیجه‌ای به جز افزایش مجدد قیمت تمام‌شده مسکن ندارد. اما طبق اصل راه‌حل‌های تکراری، نتایج تکراری دارد، «ثمره خانه 25 متری، وخیم‌تر شدن شرایط مسکن و گرانی آن است.»
از سوی دیگر، جواد رحیمی، دیگر کارشناس حوزه اقتصاد به فارس گفت: سیاست‌گذار و دولت باید به هر قیمتی به سمت خانه‌دار کردن مردم برود و حتی اگر واحد مسکونی 25 متری باشد؛ قطعا بسیاری از مردم حاضرند در خانههای 25 متری خودشان زندگی کنند، اما مشکلات اجاره‌نشینی و سر و کله زدن با صاحب‌خانه را نداشته باشند.
طرح «مسکن پاک» آخوندی به کجا رسید؟
بر اساس این گزارش، بین سال‌های ۱۳۷۲ تا ۱۳۷۶، طرح کوچک‌سازی مسکن با عنوان «پاک» که به معنای پس‌انداز، انبوه‌سازی و کوچک‌سازی است، توسط عباس آخوندی در دستورکار دولت وقت قرار گرفت. در حالی که مردم خانههای شخصی ۲۰۰ متری را کوچک می‌دانستند، ساخت آپارتمان‌های ۷۵ متری با توجیه افزایش قیمت مسکن و عرضه خانه مطابق با بودجه مردم، آغاز شد.
طبق آمار رسمی مرکز آمار ایران، در همان بازه زمانی و همزمان با اجرایی‌شدن طرح پاک، سهم مسکن در سبد هزینه‌های خانوار، طی این چهار سال دو درصد افزایش یافت و از عدد 27 به 28.8 درصد رسید. در عین حال بررسی روند قیمتی مسکن در همان سال‌ها نشان میدهد نرخ هر مترمربع واحد مسکونی در شهر تهران از ۸۰ هزار تومان در سال ۷۴ به ۱۸۴ هزار تومان در سال ۷۸ رسیده است.
حالا استفاده از ایده کوچک‌سازی مسکن، بار دیگر در سال 1402 با طرح مسئله خانههای 25 متری به رسانه‌ها برگشته است و باید دید واکنش‌ها نسبت به این مسئله چه خواهد بود.
مدتی است که انتشار خبر ساخت خانههای 25 متری سروصدا به پا کرده و خبرهایی از مراجع مختلف منتشر میشود و 24 ساعت از آن نگذشته توسط وزارت راه و شهرسازی و شهرداری تکذیب میشود.
اگر به منابع این اخبار رجوع کنیم، تقریبا سه ماه پیش بود که مدیرعامل اتحادیه تعاونی‌های عمرانی و انبوه‌سازی تهران از اجرای طرح اقتصادی «مسکن ما» به شکل آزمایشی و در مشارکت با وزارت راه و شهرسازی خبر داد که به فاصله یک روز پس از انتشار، با اطلاع رسانی وزارت راه وجود چنین طرحی به کلی تکذیب شد.
یک ماه پس از آن، مدیرعامل اتحادیه تعاونی‌های عمرانی شهر تهران از انعقاد قرارداد اولین پروژه ساخت خانههای 25 متری در منطقه 19 با شهرداری تهران خبر داد اما اینبار نیز در فاصله کمتر از 24 ساعت قائم‌مقام وزیر شهرسازی در امور مسکن، این خبر را تکذیب کرد؛ کمی بعد هم شهرداری وجود چنین تفاهم‌نامه‌ای را به کلی منکر شد.
بازخوانی سیاست‌گذاری مسکن در 6 دهه اخیر
البته که ایده خانه 25 متری مسبوق به سابقه بوده و اساسا آن را باید ادامه مسیری دید که در گذشته ریل‌گذاری شده است.
به گزارش خانمان به نقل از فارس، برای بازخوانی ماجرای ایده خانه ۲۵ متری باید ابتدا به دهه ۴۰ و کمربندی دور شهرها بازگردیم. در آن دوره زمین‌ها احتکار شدند، قیمت زمین افزایش پیدا کرد؛ از طرفی در دهه 70 مسکن گران شد، مسئولان وقت و در راس آنها عباس آخوندی به جای شکستن انحصار و احتکار زمین، ایده خانه پاک را مطرح کردند، ساخت خانه از جریان طبیعی خود خارج شد، زمین همچنان در انحصار و احتکار ماند، زمین گران و گران‌تر شد. این روند به دهه 90 رسید و رکورد افزایش قسمت برای مسکن ثبت شد.
نظر کارشناسان درباره مسکن 25 متری
همانطور که این روند بیان می‌کند، در سه دوره پیاپی، مسئولان وقت در مواجهه با گرانی مسکن، به دنبال ساخت خانه با متراژ پایین حرکت کرده‌اند.
سیدرسول معتمدی، کارشناس حوزه مسکن و استاد دانشگاه معتقد است: حرکت به سوی ساخت مسکن با متراژ پایین، صرفا سوداگری در زمین را افزایش میدهد و نتیجه‌ای به جز افزایش مجدد قیمت تمام‌شده مسکن ندارد. اما طبق اصل راه‌حل‌های تکراری، نتایج تکراری دارد، «ثمره خانه 25 متری، وخیم‌تر شدن شرایط مسکن و گرانی آن است.»
از سوی دیگر، جواد رحیمی، دیگر کارشناس حوزه اقتصاد به فارس گفت: سیاست‌گذار و دولت باید به هر قیمتی به سمت خانه‌دار کردن مردم برود و حتی اگر واحد مسکونی 25 متری باشد؛ قطعا بسیاری از مردم حاضرند در خانههای 25 متری خودشان زندگی کنند، اما مشکلات اجاره‌نشینی و سر و کله زدن با صاحب‌خانه را نداشته باشند.
طرح «مسکن پاک» آخوندی به کجا رسید؟
بر اساس این گزارش، بین سال‌های ۱۳۷۲ تا ۱۳۷۶، طرح کوچک‌سازی مسکن با عنوان «پاک» که به معنای پس‌انداز، انبوه‌سازی و کوچک‌سازی است، توسط عباس آخوندی در دستورکار دولت وقت قرار گرفت. در حالی که مردم خانههای شخصی ۲۰۰ متری را کوچک می‌دانستند، ساخت آپارتمان‌های ۷۵ متری با توجیه افزایش قیمت مسکن و عرضه خانه مطابق با بودجه مردم، آغاز شد.
طبق آمار رسمی مرکز آمار ایران، در همان بازه زمانی و همزمان با اجرایی‌شدن طرح پاک، سهم مسکن در سبد هزینه‌های خانوار، طی این چهار سال دو درصد افزایش یافت و از عدد 27 به 28.8 درصد رسید. در عین حال بررسی روند قیمتی مسکن در همان سال‌ها نشان میدهد نرخ هر مترمربع واحد مسکونی در شهر تهران از ۸۰ هزار تومان در سال ۷۴ به ۱۸۴ هزار تومان در سال ۷۸ رسیده است.
حالا استفاده از ایده کوچک‌سازی مسکن، بار دیگر در سال 1402 با طرح مسئله خانههای 25 متری به رسانه‌ها برگشته است و باید دید واکنش‌ها نسبت به این مسئله چه خواهد بود.
