بیت‌اله ستاریان، چشم‌‌‌‌‌انداز بازار در سال جدید را بررسی کرد
قیمت مسکن در چنبره نرخ ارز و تورم
یک کارشناس اقتصاد مسکن معتقد است: بازار مسکن به واسطه شدید تقاضا، قدرت افزایش قیمت را از دست داده، اما دو اتفاق می‌تواند قیمت‌ها در بازار راکد مسکن را به حرکت درآورد.
بیت‌اله ستاریان، درباره پیش‌بینی وضعیت بازار مسکن در سال جدید گفت: مولفه‌ها نشان نمی‌دهد که تغییر خاصی در راه باشد. به هر روی عدم افزایش شدید قیمت مسکن، ریشه در سیاست‌های پولی دارد و هرچند دولت می‌گوید قصد دارد نرخ تورم را به محدوده 20 درصد برساند، اما چنین سیگنالی تاکنون به اقتصاد ایران مخابره نشده است.
وی افزایش قیمت مسکن را ناشی از رشد عمومی تورم گریزناپذیر دانست و تاکید کرد: فاصله میان تقاضا و عرضه، مهمترین دلیل شکل‌گیری تورم در بازار مسکن است. در شرایط فعلی قدرت خرید به حدی عقب رفته که خانهاولیها دیگر توان خرید مسکن ندارند. ممکن است شما خانه داشته باشید و بتوانید آن را تبدیل به احسن کنید؛ اما خانهاولیها باید سرمایه میلیاردی داشته باشند و در شرایط رکودی اقتصاد، تجمیع این سرمایه واقعا کار غیرممکنی است.
بحران جدی در انتظار بازار مسکن
ستاریان در پاسخ به اینکه بازار مسکن در سال آینده چه میزان افزایش قیمت را شاهد خواهد بود، گفت: تصورم این است که زیر سایه کاهش شدید تقاضا، بازار مسکن شرایط آرامی را داشته باشد، اما اگر سیاست‌‌‌‌‌گذار موفق به مهار نرخ ارز نشود و قیمت دلار طبق روند افزایشی دو ماه اخیر، در ماه‌های آینده نیز به رشد خود ادامه دهد، دیر یا زود قیمت مسکن خود را با شرایط جدید تطبیق خواهد داد و درنتیجه بحرانی جدی گریبان ما را خواهد گرفت. چراکه مسکن یکی از مهمترین دارایی‌های خانوار است و هزینه اجاره‌‌‌‌‌نشینی بخش مهمی از درآمد یک خانواده را خواهد بلعید.
وی تاکید کرد: قیمت مسکن گروگان تورم ریالی و بهای ارز در بازار خواهد بود و این دو عامل بیش از هر عامل دیگری قیمت‌ها را دستخوش تغییر خواهد کرد.
وی با اشاره به رکود بازار مسکن گفت: با توجه به این کسادی میزان ساختوساز کاهش می‌یابد. وقتی میزان ساختوساز کاهش یابد، طبیعتا در دوره رونق که تقاضا وارد بازار می‌شود، قیمت مستعد افزایش اس.ت چون میزان عرضه پاسخگوی تقاضا نیست.
نسخه مسکن چینی نجات‌‌‌‌‌بخش نخواهد بود
ستاریان در پاسخ به اینکه ورود چینی‌ها به بازار مسکن تا چه حد در تغییر این معادلات موثر است، گفت: در این حوزه ابهام جدی دارم. چینی‌ها قرار است برای ما چه کار کنند؟ نفت بگیرند و مسکن بسازند؟ مشکل ما فناوری و تکنولوژیهای جدید است که اگر قرار به ورود آنها است، نتیجه حضور چینی‌ها دو تا سه سال آینده روشن می‌شود. پس نسخه مسکن چینی با این فرضیات و ابهامات فعلی به نظرم نجات‌‌‌‌‌بخش نخواهد بود.
وی اضافه کرد: طوری تبلیغ می‌کنند که چینی‌ها مسکن را متحول می‌کنند که انگار قبلا هیچ سرمایه‌گذار خارجی وارد ایران نشده است. ترکیه در بخش مسکن ایران ورود کرد، آیا توانست قیمت را بشکند؟ آیا توانست باعث تحول در تکنولوژی و فناوری ساخت شود؟
این مدرس دانشگاه خاطرنشان کرد: این دست حرکت‌ها تنها برای تضمین بازار فروش نفت است و نمی‌تواند بخش مسکن را منتفع کند. خصوصا که ما به اندازه کافی انبوه‌ساز در ایران داریم و از نظر سازنده در مضیقه نیستیم، اما از نظر تکنولوژی روز دنیا باید به فکر باشیم. سال‌ها قبل در این خصوص هشدار دادم و اعلام کردم وقت آن رسیده که تکنولوژیهای مدرن وارد حوزه ساختوساز شود و ایران بتواند از سنتی‌‌‌‌‌سازی فاصله بگیرد.
بیت‌اله ستاریان، درباره پیش‌بینی وضعیت بازار مسکن در سال جدید گفت: مولفه‌ها نشان نمی‌دهد که تغییر خاصی در راه باشد. به هر روی عدم افزایش شدید قیمت مسکن، ریشه در سیاست‌های پولی دارد و هرچند دولت می‌گوید قصد دارد نرخ تورم را به محدوده 20 درصد برساند، اما چنین سیگنالی تاکنون به اقتصاد ایران مخابره نشده است.
وی افزایش قیمت مسکن را ناشی از رشد عمومی تورم گریزناپذیر دانست و تاکید کرد: فاصله میان تقاضا و عرضه، مهمترین دلیل شکل‌گیری تورم در بازار مسکن است. در شرایط فعلی قدرت خرید به حدی عقب رفته که خانهاولیها دیگر توان خرید مسکن ندارند. ممکن است شما خانه داشته باشید و بتوانید آن را تبدیل به احسن کنید؛ اما خانهاولیها باید سرمایه میلیاردی داشته باشند و در شرایط رکودی اقتصاد، تجمیع این سرمایه واقعا کار غیرممکنی است.
بحران جدی در انتظار بازار مسکن
ستاریان در پاسخ به اینکه بازار مسکن در سال آینده چه میزان افزایش قیمت را شاهد خواهد بود، گفت: تصورم این است که زیر سایه کاهش شدید تقاضا، بازار مسکن شرایط آرامی را داشته باشد، اما اگر سیاست‌‌‌‌‌گذار موفق به مهار نرخ ارز نشود و قیمت دلار طبق روند افزایشی دو ماه اخیر، در ماه‌های آینده نیز به رشد خود ادامه دهد، دیر یا زود قیمت مسکن خود را با شرایط جدید تطبیق خواهد داد و درنتیجه بحرانی جدی گریبان ما را خواهد گرفت. چراکه مسکن یکی از مهمترین دارایی‌های خانوار است و هزینه اجاره‌‌‌‌‌نشینی بخش مهمی از درآمد یک خانواده را خواهد بلعید.
وی تاکید کرد: قیمت مسکن گروگان تورم ریالی و بهای ارز در بازار خواهد بود و این دو عامل بیش از هر عامل دیگری قیمت‌ها را دستخوش تغییر خواهد کرد.
وی با اشاره به رکود بازار مسکن گفت: با توجه به این کسادی میزان ساختوساز کاهش می‌یابد. وقتی میزان ساختوساز کاهش یابد، طبیعتا در دوره رونق که تقاضا وارد بازار می‌شود، قیمت مستعد افزایش اس.ت چون میزان عرضه پاسخگوی تقاضا نیست.
نسخه مسکن چینی نجات‌‌‌‌‌بخش نخواهد بود
ستاریان در پاسخ به اینکه ورود چینی‌ها به بازار مسکن تا چه حد در تغییر این معادلات موثر است، گفت: در این حوزه ابهام جدی دارم. چینی‌ها قرار است برای ما چه کار کنند؟ نفت بگیرند و مسکن بسازند؟ مشکل ما فناوری و تکنولوژیهای جدید است که اگر قرار به ورود آنها است، نتیجه حضور چینی‌ها دو تا سه سال آینده روشن می‌شود. پس نسخه مسکن چینی با این فرضیات و ابهامات فعلی به نظرم نجات‌‌‌‌‌بخش نخواهد بود.
وی اضافه کرد: طوری تبلیغ می‌کنند که چینی‌ها مسکن را متحول می‌کنند که انگار قبلا هیچ سرمایه‌گذار خارجی وارد ایران نشده است. ترکیه در بخش مسکن ایران ورود کرد، آیا توانست قیمت را بشکند؟ آیا توانست باعث تحول در تکنولوژی و فناوری ساخت شود؟
این مدرس دانشگاه خاطرنشان کرد: این دست حرکت‌ها تنها برای تضمین بازار فروش نفت است و نمی‌تواند بخش مسکن را منتفع کند. خصوصا که ما به اندازه کافی انبوه‌ساز در ایران داریم و از نظر سازنده در مضیقه نیستیم، اما از نظر تکنولوژی روز دنیا باید به فکر باشیم. سال‌ها قبل در این خصوص هشدار دادم و اعلام کردم وقت آن رسیده که تکنولوژیهای مدرن وارد حوزه ساختوساز شود و ایران بتواند از سنتی‌‌‌‌‌سازی فاصله بگیرد.
